Στη συνέχεια του άρθρου μας για την μέθοδο Μοντεσσόρι, θα αναφέρουμε ποιές είναι οι ανάγκες του παιδιού και πως μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά για μια ολόπλευρη ανάπτυξη.
Ξεκινώντας έναν μικρό οδηγό για την μέθοδο Μοντεσσόρι, είδαμε διάφορα εισαγωγικά στοιχεία σχετικά με τι είναι και τι διδάσκει το συγκεκριμένο σύστημα της μεγάλης παιδαγωγού Μαρία Μοντεσσόρι. Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε περισσότερα πράγματα που θα φανούν χρήσιμα σε γονείς και εκπαιδευτικούς.
1.Εισαγωγή
Η μέθοδος Μοντεσσόρι όπως αναφέραμε στο πρώτο μας άρθρο προέρχεται από την μεγάλη παιδαγωγό Μαρία Μοντεσσόρι. Η μέθοδος της έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο και παραμένει επίκαιρη μέχρι σήμερα, αφού εφαρμόζεται από πλήθος γονέων και παιδαγωγών.
Στην καρδιά του συστήματος Μοντεσσόρι υπάρχει το παιδί. Στη συνέχεια το περιβάλλον παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού. Όπως η ίδια είχε τονίσει χαρακτηριστικά “Το περιβάλλον είναι ο δάσκαλος του παιδιού” .
Το κάθε παιδί με τον ρυθμό του θα δημιουργήσει μέσα του ένα ισχυρό αίσθημα ανεξαρτησίας και αυτοπεποίθησης, καθώς με την παροδο του χρόνου γίνεται όλο και πιο επιδέξιο.
Η μέθοδος Μοντεσσόρι, βασίζεται στην φυσική αγάπη που έχει το παιδί για μάθηση και προσπαθεί να του δημιουργήσει μια μόνιμη επιθυμία για γνώση. Επίσης, βοηθά το παιδί να ακολουθήσει τη φυσική του ανάπτυξη και αποφεύγει να το αναγκάσει να κάνει οτιδήποτε για το οποίο δεν είναι προετοιμασμένο αναπτυξιακά.
2.Ποιες είναι οι ανάγκες του παιδιού;
Το παιδί χρειάζεται αγάπη, ζεστασιά και ασφάλεια.
Το μικρό παιδί εξαρτάται από τους μεγάλους από πολλές απόψεις. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι έχει ανάγκη να νιώθει πως το φροντίζουν. Οι στιγμές της σωματικής επαφής, το χαμόγελο, το φιλί, το αγκάλιασμα που εκφράζει την αγάπη σας είναι μερικά από τα σημαντικά στοιχεία για τη σωστή ανάπτυξη του παιδιού. Αυτές οι εκδηλώσεις στοργής θα πρέπει να είναι πάντα φυσικές και να μην της επιβάλλουμε στο παιδί.
Το παιδί έχει ανάγκη από σεβασμό.
Ένα παιδί, έχει ανάγκη να το ακούν και να το προσέχουν οι μεγάλοι γύρω του. Έχει ανάγκη να βλέπει πως τα συναισθήματα και οι ιδέες του είναι σημαντικές και άξιες προσοχής. Έχει ανάγκη να νιώθει πως περιλαμβάνεται μέσα στην οικογένεια του σαν ισότιμο μέλος.
Το παιδί χρειάζεται κατανόηση.
Αν και μπορεί να μην συμφωνείτε πάντα με το παιδί σας, θα πρέπει να το καταλαβαίνετε.Όταν παραχωρείτε στο παιδί σας κάποιο χρόνο για να το ακούσετε, όταν το παίρνετε στα σοβαρά και ίσως δεχόσαστε να αλλάξετε, τότε το βοηθάτε να στερεώσει μέσα του το αίσθημα του αυτοσεβασμού.
Το παιδί χρειάζεται ελευθερία για να εξερευνήσει τον κόσμο.Το παιδί σας χρειάζεται έναν ανοιχτό χώρο, τόσο μέσα όσο και έξω από το σπίτι, μέσα στον οποίο θα μπορεί να κινείται ελεύθερα.
Το παιδί χρειάζεται ελευθερία για να μάθει μόνο του.
Ένα παιδί σύμφωνα με την Μοντεσσοριανή μέθοδο, χρειάζεται στον περίγυρο του αντικείμενα που να μπορεί να πιάσει ελεύθερα και να τα χειριστεί χωρίς την επέμβαση των μεγάλων.
Το παιδί χρειάζεται λογικούς κανόνες και όρια που να επιβάλλονται δίκαια και σταθερά.Το παιδί είναι σχετικά άπειρο κ έχει ανάγκη να επωφεληθεί από τη δική σας γνώμη. Χρειάζεται ακόμα να μάθει να ζει αρμονικά με τους άλλους. Οι λογικοί, εύκαμπτοι κανόνες και οι περιορισμοί που μπορεί να δεχτεί και να ακολουθήσει εύκολα είναι σημαντικοί. Πρέπει να συμφωνούν πάνω σ’ αυτούς και οι δυο γονείς, να παρουσιάζονται στο παιδί και να επιβάλλονται σταθερά και χαρούμενα. Οι κανόνες δίνουν στο παιδί ένα αίσθημα ασφάλειας.
Το παιδί χρειάζεται συχνούς επαίνους και ενθάρρυνση. Ο ειλικρινής έπαινος και η ενθάρρυνση από τους μεγάλους, βοηθάει το παιδί να νιώθει ευχαριστημένο με τον εαυτό του. Δημιουργείται μέσα του ένα αίσθημα προσωπικής αξίας και το κίνητρο να συνεχίσει τις προσπάθειες του για μάθηση.
Το παιδί δεν χρειάζεται υπερβολικούς επαίνουν ούτε έναν ψεύτικο ενθουσιασμό. Αυτά μπορούν αντίθετα να το βλάψουν.
Το παιδί έχει ανάγκη να μάθει “ποιο είναι” και σε τι είναι μοναδικόΟ καθένας μας είναι, από κάποια άποψη, διαφορετικός από τους άλλους. Η γνώση του γιατι και με ποιο τρόπο είναι μοναδικό είναι σημαντική για την ανάπτυξη του κάθε παιδιού.
Το παιδί χρειάζεται να νιώθει ξεχωριστό με κάποιο τρόπο και να του αναγνωρίζουν οι άλλοι την ιδιότητα αυτή, ιδιαίτερα οι γονείς του.
Το παιδί έχει ανάγκη από την ανθρώπινη συντροφιά.Το παιδί χρειάζεται κάτι παραπάνω από την απλή παρουσία των άλλων. Χρειάζεται να κάνει κάτι μαζί τους, να συνεργάζεται και να επικοινωνεί.Το παιδί θέλει να το σεβόσαστε σαν άτομο και να το περιλαμβάνετε στη ζωή σας. Χρειάζεται ακόμα να έχει άλλους ενήλικες και παιδιά γύρω του. Αυτό το βοηθάει να μάθει να αντιμετώπίζει και να χαίρεται τη συντροφιά των άλλων.
Το παιδί χρειάζεται το κατάλληλο περιβάλλον για να εξερευνήσει το μυαλό και το σώμα του.Το παιδί μαθαίνει κυρίως μέσα από τις αισθήσεις του σε αυξανόμενα επίπεδα πολυπλοκότητας.
Χρειάζεται λοιπόν, ένα περιβάλλον που να ανταποκρίνεται στις ειδικές ανάγκες του.
Όταν ξέρετε ποια υλικά πρέπει να του δώσετε, η ανάπτυξη και η μάθηση του παιδιού θα γίνουν φυσικά και αβίαστα. Το παιδιά θα διδάξει μόνο του τον εαυτό του με μια ελάχιστη καθοδήγηση από τους μεγάλους.
3.Πως μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί;
Φερόμαστε στο παιδί με σεβασμό και ευγένειαΑκούστε το παιδί σας όταν θέλει να πει κάτι. Φροντίστε να σκύβετε ή να κάθεστε ώστε να βρισκόσαστε στο ίδιο ύψος και να έχετε μια επαφή μαζί του μέσω των ματιών.Προσπαθήστε να καταλάβετε τις ιδέες και τα συναισθήματα του παιδιού σας και να τα ενσωματώσετε στην οικογενειακή σας ζωή. Θυμηθείτε ότι τα πράγματα που φαίνονται ασήμαντα σε σας μπορεί να είναι πολύ σημαντικά για το παιδί σας.
Πάρτε τη συνήθεια να περιλαμβάνετε το παιδί σας στα οικογενειακά σας σχέδια και αποφάσεις, όποτε είναι δυνατόν. Βοηθήστε το να νιώσει πως είναι ένα σημαντικό μέλος της οικογένειας του.
Μην είστε άκαμπτοι στη σχέση σας με το παιδί.Τα μικρά παιδιά μεγαλώνουν κι αλλάζουν πολύ γρήγορα. Το παιδί σας χρειάζεται μια εύκαμπτη σχέση με τους γονείς του. Χρειάζεται οι κανόνες να μεταβάλλονται ώστε να ταιριάζουν με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του.
Οι αποφάσεις για τέτοιες αλλαγές θα πρέπει να παίρνονται και από τους δυο γονείς, να συζητούνται με το παιδί και να του εξηγούνται καθαρά.
Μην κάνετε για το παιδί σας κάτι που μπορεί να κάνει μόνο του.Αφήστε και ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει πράγματα που είναι έτοιμο και ικανό να κάνει. Μάθετε του να τρώει μόνο του, να ντύνεται μόνο του και να κάνει απλές δουλειές όπως είναι το ξεσκόνισμα, το μάζεμα των φύλλων και το πότισμα των λουλουδιών. Δείξτε του κάθε δραστηριότητα με απλό τρόπο, χρησιμοποιώντας όσο γίνεται λιγότερες λέξεις.
Αφήστε το να δοκιμάσει μόνο του χωρίς να του διορθώνεται τα λάθη. Αν δεν είναι έτοιμο για μια δραστηριότητα, ξαναδείξτε του πάλι μιαν άλλη φορά.
Δώστε στο παιδί σας χρόνο να μάθει και να εξασκηθεί σε κάθε δραστηριότητα. Αφήστε το να σας βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού όπου αυτό είναι δυνατόν.
Οι δουλειές αρέσουν πολύ στα παιδιά και συνήθως συνεργάζονται με πολύ κέφι!
Δώστε στο παιδί σας την ελευθερία της επιλογής, όποτε είναι δυνατόν.Μπορείτε να ρωτήσετε το παιδί σας αν θέλει παγωτό βανίλια ή σοκολάτα, αν θέλει να παίξει με έναν φίλο του ή να πάει στο πάρκο, αν θέλει να φορέσει το μπλε φόρεμα ή το κόκκινο κλπ.
Το να μάθει το παιδί να κάνει τέτοιες επιλογές είναι πού σημαντικό για την ανάπτυξη του, σύμφωνα με την μέθοδο Μοντεσσόρι.
Δώστε στο παιδί σας την ευκαιρία να είναι με άλλα παιδιάΤο παιδί σας χρειάζεται και απολαμβάνει την παρουσία άλλων παιδιών ίδιας ή και άλλης ηλικίας.
Πριν από τα τρία, τα παιδιά σπάνια επικοινωνούν άμεσα το ένα με το άλλο ή δείχνουν πως αντιλαμβάνονται τα άλλα παιδιά σαν ξεχωριστά και διαφορετικά άτομα.
Μετά από τα τρία έτη, οι επαφές αυτές με άλλα παιδιά βοηθάνε τη διανοητική του ανάπτυξη και παίζουν θεμελιακό ρόλο στην κοινωνική του προσαρμογή.
Δημιουργήστε ένα ενδιαφέρον περιβάλλον για το παιδί σας το οποίο θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του.Οι γονείς και οι παιδαγωγοί, ξέρουν τις ικανότητες των παιδιών τους και μπορούν να προσφέρουν κάθε φορά υλικά και δραστηριότητες που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη τους.
Μπορείτε να δώσετε στα παιδιά κουβαδάκια, μερικά πλαστικά μπουκάλια, σφουγγάρια και σουρωτήρια. πολύ χρήσιμα επίσης είναι ένα σκάμα με άμμο, κουβάς, φτυαράκι και ποτιστήρι. Ακόμα, κοχύλια και βότσαλα για να μετράει και να ταξινομεί τα αντικείμενα.
Παραχωρήστε στο παιδί σας το δικό του χώρο ή τραπέζι εργασίας, δώστε του μερικά γερά αντικείμενα που να μπορεί να τα κάνει ό,τι θέλει. Εισάγετε νέα αντικείμενα αργά και αφήστε του ελεύθερο χρόνο να εξοικειωθεί απόλυτα μ’ αυτά πριν να προχωρήσετε σε κάτι άλλο.
Στο επόμενο άρθρο, θα δούμε πως μπορούμε να δημιουργήσουμε απλές δραστηριότητες επηρεασμένες από το σύστημα μοντεσσόρι καθώς και υλικό της μεθόδου.
Περισσότερες πληροφορίες και συνεχή ενημέρωση σε παιδαγωγικά θέματα θα βρείτε στη σελίδα μας στο facebook αλλά και στο instagram.
Διαβάστε Επίσης:
- Αναγνώριση συναισθημάτων στο νηπιαγωγείο: Ολοκληρωμένο πρόγραμμα με 10 σελίδες για συζήτηση.
- Θεατρικό παιχνίδι για παιδιά: 7 ιδέες και εκτυπώσιμο ταμπλό για απίστευτη διασκέδαση! (Δωρεάν)
- 4 Δραστηριότητες πριν τους κανόνες της τάξης στο νηπιαγωγείο με 7 καρτέλες.
- 20 Δραστηριότητες και οδηγίες για ομαλή προσαρμογή στον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο.
- Δραστηριότητες αυτοπεποίθησης για παιδιά με 12 δωρεάν εκτυπώσιμες κάρτες!